Net uit. Self-published. (Dus betaalbaar). Omar Muñoz-Cremers’ Kritische massa. Schrijven over muziek, 25 korte essays over 25 popalbums die samen een beeld vormen van de ontwikkeling van popmuziek, van min of meer 1976 (punk als ‘Stunde Null’) tot Aphex Twin’s Syro. Persoonlijk, poëtisch, precies – en toekomstgericht. Ik las ze van t weekend, allemaal, in één adem. Grote aanrader voor iedereen die ervan houdt om over muziek te lezen. (En dan heb ik nog ‘ns bijna niks met pop – of is dit boek mij juist daarom zo welkom?) Haal ‘m hier.
George Lewis. In 1985 (was het 1985?) ging ik voor het allereerst naar een concert met hedendaagse geïmproviseerde muziek. In mn eentje (met wie had ik moeten gaan?). George Lewis en Gerry Hemingway op zaterdagmiddag in het Stedelijk. Ik zal het nooit vergeten.Lewis zittend, iets naar achteren. Hemingway achter zn drums. Stilte. Opperste concentratie. En dan: gaan! Lewis demonteert razendsnel zn trombone om vervolgens op mondstuk en losse buis geluiden te maken, Hemingway gooit theedoeken over zn drums en maakt daarop geluid, blaast de vellen aan. Enzovoorts. Ik moet ergens een tape hebben met de opnames die later op de radio werden uitgezonden. Ik herinner me dat er ook een tapestuk van Lewis op het programma stond. En hij improviseerde vrijwel zeker ook met het interactieve computerprogramma waaraan hij bij STEIM werkte. Hemingway – die ik later heel vaak live heb gehoord en gezien – deed ook een solostuk. De zaal was vol bij het begin, en liep leeg. De helft bleef. Ik was ‘verkocht’ – vanaf het allereerste geluid.
George Lewis neemt dus een speciale plek in mijn luistergeschiedenis in. Nog altijd is hij mijn favoriete trombonist. (Luister naar ‘m in de kwartetten van Braxton, in de big band van David Murray).
Solo Trombone Record werd opgenomen in 1976 (Lewis was 24) – net na zijn tour met Count Basie (sic, Count Basie) – en ik vraag me af of ik er wel ooit goed naar heb geluisterd. Ik herinner met ‘Piece for Three Trombones Simultaneously’ als saai, en wat artificieel door de overdubs, maar saai is het geenszins. In Phenomenology zit hij heerlijk te ‘jazzen’ en Lush Life is schitterend. Toen ik de LP kocht luisterde ik heel veel jazz – van Lester Young tot Henry Threadgill. Misschien klonk trombone solo me te kaal? I like it now…
Ook tweedehands gekocht. In Gent of Leuven. Ook alweer meer dan twintig jaar geleden. Ik herinner me deze LP als wat te abstract voor mijn smaak – toen – nu verrast het spelplezier me, het is een erg vrolijke plaat met Ray Anderson in superieure vorm.
Ook een koninginnedagvondst van jaren geleden (eind jaren tachtig?). De Cadence-studio LP van Crispell’s kwartet met Billy Bang, John Betsch, en nu Wes Brown op bas. Een stuk exacter, scherper, ‘gepointeerd’ dan de live opnames uit Berlijn. Is dit de LP waarmee ze doorbrak? Ik vind ‘m behoorlijk sterk. Vreemd dat ik er nauwelijks naar heb geluisterd. Op de hoes staat in ballpoint: ‘Paul Acket’. Blijkbaar was ie dus van de voormalig directeur van North Sea Jazz. Voor 1 gulden was-ie van mij. Ik hou ‘m.
Koninginnedagaankoop. 1 gulden op iets dergelijks. Marilyn Crispell in 1984 live in Berlijn met Billy Bang, Peter Kowald en John Betsch. Een Black Saint LP. Muziek die beter werkt als je er live bij bent dan als weergave op plaat. (Live ben je deel van het avontuur in het hier en nu). Ik heb ‘m niet vaak gedraaid, maar ik hou ‘m wel.
Nog een juweel. Tweedehands gekocht voor bijna niets. Deze plaat is een wonder – misschien zijn latere ‘conductions’ van Butch Morris subtieler – maar wat hij hier voor klanken uit het ensemble weet te toveren is al ongekend. Deze muziek zou niet mogelijk zijn zonder Butch Morris, zou niet tot stand gekomen zijn uit een vrije improvisatie, evenmin uit het spelen van genoteerde noten. Opgenomen in 1985 in The Kitchen, met Frank Lowe, John Zorn, Brandon Ross, Zeena Parkins, Tom Cora, Christian Marclay, Eli Fountain, Curtis Clark, Thurman Barker, Yasunao Tone, en Butch Morris (directie). Die bezetting is ook al een wonder.
Een van de juweeltjes tussen mijn platen. Steve Lacy met Enrico Rava, Johnny Dyani en Louis Moholo, converserend en kwetterend als vogels, alles als vanzelf, een doorlopende stroom getjilp, zang, gesprek, gekwetter. Geen thema’s, geen enkele referentie naar een traditie, geen gevecht, geen vertoon van macht, een volledig eigen idioom. Live opgenomen in Buenos Aires in 1966. Tijdloos.
Prachtige uitgave, kreeg het opgestuurd, moet het meeste nog lezen, en kijk daar naar uit: want bijdrages van Ewen Chardronnet, Evelina Domnitch & Dmitry Gelfand, Lars Kynde, Alessandro Ludovico, Matteo Marangoni, Jonathan Reus, Joel Ryan & Kristina Andersen, Dieter Vandoren, Anne Wellmer, Godfried-Willem Raes, en Yolanda Uriz.
Zie: http://iiinitiative.org/no-patent-pending-publication/
Een paar maanden geleden kwam ik ‘s ochtends vroeg door het hek met R. op de fiets om haar naar school te brengen en zag bij het grof vuil een grote kartonnen doos vol tapes. Ik keek in de veronderstelling dat het wel troep zou zijn en zag al snel dat het allemaal Noord-Afrikaanse muziek was. Namen die ik niet ken, behalve Cheb Mami en Khaled. Er zaten ook CD-rs tussen. Iemand had zn muziekverzameling weggegooid, waarschijnlijk omdat hij nu toch alles als mp3 had, of alleen nog streamde op zn smartphone.
Wat doe je? Ze laten liggen? Maar je wilt al jaren meer weten over de populaire Noord-Afrikaanse muziek, en is dit niet de perfecte uitnodiging?De hele doos confisceren? Nog meer troep in huis halen? In de wetenschap dat je nog niet in jaren al die tapes zult draaien. (Je bent al meer dan 2 jaar bezig om al je vinyl af te spelen, en je bent nog maar bij nummer 50). En is het geen troep? Het ligt waarschijnlijk al uren hier bij het oud vuil.
Een compromis: ik kies er op goed geluk een stuk of wat, zoveel er in 1 hand passen, en leg dat stapeltje achter het hek. Ik breng R. naar school. Als ik terugkom ligt de doos er nog altijd. Ik hou me in – nee, ik heb al zoveel spullen.
Nu, maanden later, draai ik eindelijk de eerste tapes van het stapeltje, dat nu al maanden naast de cassetterecorder in de keuken staat: Abdelkader Ariaf (2x), Abdelmoula, Cheb Mami, Aghrib (uitgegeven door Saada in Utrecht), Cheba Houria, Sawt Ennachat (het label, de rest staat er alleen in het Arabisch op), Cheb Aziz & Samar Najmat Ray, Cheba Maria & Cheb Rachid.
Had ik nou toch die hele doos moeten confisceren?
Of zal ik het 1 keer luisteren (net als mijn mp3s), en daarna weggooien. Een soort gevonden radio.
‘Pappa, zullen we een liedje maken? Jij op banjo en ik op mijn gitaar’. R. heeft de ukelele gepakt. We zijn in mijn werkruimte en er staat een stuk van Boulez op (Domaines). Ik loop weg om mijn banjo te halen. Als ik terug kom zit R. op de grond, zingt een fantasieliedje terwijl ze de open snaren van de ukelele aanslaat. Ik zet het stuk van Boulez uit en speel met haar mee. ‘Nee pappa, zet dat liedje weer aan. Dat gaat veel beter.’ Ik zet Boulez weer aan. ‘Pappa, ik wil zo’n liedje maken!’ Ze bedoelt een ‘liedje’ zoals het stuk van Boulez. (Het is een mooi stuk en ik geef haar geen ongelijk).
