1. Alec Wilkinson: De IJsballon, over de 1897 expeditie (per luchtballon) naar de Noordpool. Prachtig.
2. Aili & Andres McConnon: De Leeuw van Vlaanderen, biografie van Gino Bartali die focust op zijn verzetswerk in de tweede wereldoorlog. Zo zo.
3. DeBugs en Metropolis M-en.
4. Graham Harman: Weird Realism, Lovecraft and Philosophy; misschien wel de meest toegankelijke samenvatting van Harman’s ontografie, plus een wat mij betreft te lange en in herhaling vallende analyse van Lovecraft’s stijl (wel een blijk van Harman’s liefde voor het schrijven als ‘vak’). Maar ha, aangetekend: ik ben nog steeds geen Lovecraft-liefhebber.
5. Timothy Morton: Ecology Without Nature – alweer van 2007, Morton reageert hier nog net te veel op alle mogelijke ‘Theory’ – later kiest hij onomwonenden 100% voor zijn eigen visie. Toch. Necessary reading.
6. A.S. Troelstra (red.): Van Spitsbergen naar Suriname, prachtige bloemlezing uit Nederlandse natuurhistorische ‘reisverhalen’, met o.a. een deel uit Niko Tinbergen’s Eskimoland dat ik onmiddellijk helemaal wilde lezen. (Maar dat pas volgend jaar wordt heruitgegeven).
7. Stukje uit allerlei boeken, van Marx tot Freeman Dyson, Gibbon en Madison Smart Bell over Lavoisier, maar inderdaad nauwelijks fictie.

Ten overvloede: ik doe niet aan lijstjes, dus 1 t/m 7 heeft verder geen betekenis.

Biografie van David Foster Wallace, oftewel DFW. Een manier om nog eens om diens werk te cirkelen, en te herlezen. Geen baanbrekende biografie vol nieuwe inzichten (alhoewel…niet alle aspecten van DFW’s persoonlijkheid waren me bekend), zeker een goed werk dat nuttige achtergrond geeft, de feiten op een rij zet, en inzcht geeft in het leven van DFW. Een boek dat nergens in de verleiding komt om hinein te interpreteren, (al is daar aanleiding genoeg voor), en evenmin Wallace’s werk vanuit de biografie te verklaren (waar ook genoeg aanleiding toe is). Prettige lengte (die lange biografieën lees ik nooit uit), en natuurlijk vol lege plekken en onzekerheden die een volgende biograaf, over een jaar of twintig maar moet zien in te vullen. Ik wil niet Wallace beter leren kennen, ik wil zijn boeken beter begrijpen, en een biografie als deze draagt daar aan bij.

Dat dacht ik eerst te schrijven.

Maar ondertussen is het ook een meeslepende en emotionerende biografie –.

De Nederlandse vertaling van Cole’s Open City (2012). Ok – ik heb ‘m moeiteloos in 3 ‘zittingen’ uitgelezen; ok – hij heeft een ‘stem’; en ok – deze recensie in the New Yorker geeft behoorlijk goed aan waarom het een goed boek is: http://www.newyorker.com/arts/enz…, en ik ben het met de meeste punten wel eens, en toch ergerde ik me aan de cliché’s en een bepaald soort, tja, afstandelijkheid? Maar goed, als het boek inderdaad een mix is van Sebald, Coetzee, Joseph O’Neill en Zadie Smith, dan zijn daarmee drie schrijvers genoemd waar ik ook heel weinig op heb, en een waarvan ik niet genoeg heb gelezen om een mening te hebben. Ben wel heel benieuwd naar het boek over Lagos waaraan hij nu werkt.

Toch echt wel magnifiek. In de zon, door de hele dag heen (en R. er bij) tweederde van Jeroen Mettes’ N30 gelezen.

Vorige week las ik Adolfo Bioy Casares’ Ontsnapping van Duivelseiland, vertaling uit 1974 – nooit heruitgegeven. Vroeger zou ik zo’n boek van de bibliotheek hebben geleend, maar dit soort vertalingen is toch in rap tempo uit de openbare bilbiotheken verdwenen. Nee, ze staan ook niet meer in het magazijn. Ik koop ze nu. Vreemd verhaal – niet zo geslaagd als Morel’s uitvinding, misschien omdat Casares zich hier ook op stijlniveau laat leiden door een fantastische logica.

Daarna (eindelijk?) de verhalenbundel The Angel Esmeralda van Don Delillo. Impeccable style. Ben geneigd mijn mening over Delillo’s oeuvre nog eens te herhalen omdat de vroegste verhalen uit deze bundel me het beste bevallen. Misschien dat de laatste verhalen ‘beter’ zijn – vanuit een soort klassiek perspectief, maar ik vond ze iets te gemaakt (qua setting), en soms een herhaling van zetten.

Anyway, bepaald geen niet-te-missen Delillo – de niet-te-missen Delillo’s, dat zijn de vroege romans – wel woord-voor-woord de moeite waard.

(De vroege romans – Van Americana tot en met The Names zijn visionair, vreemd, daar is het alsof Delillo zelf ook niet helemaal begrijpt wat hij registreert en verbeeld. Ze hebben een ‘flaw’, juist daardoor blijven ze fascineren. Daarna volgen de klassiekers waarin hij de Amerikaanse conditie ‘treft’: White Noise en Libra, en Mao II. Underworld is ‘ten slotte’ het boek waarin alles samenkomt, en wordt uitgelegd. Alles wat daarna komt is behoorlijk goed (naar literaire standaarden), maar heeft mij nooit zo kunnen treffen als de vroegere romans – met uitzondering van Point Omega).

Weekje vakantie. Geen laptop mee. Internet gemist? Geen moment. (En mobiele telefoon uit).

Gelezen. Wildernis – de verrassend goed lopende vertaling (door Joyce & Co) van Kerouac’s Big Sur; Het sublieme van Hartog Hans den Jager; Visit Sunny Chernobyl (nou, half…) van Andrew Blackwell; wat uit Huhtahmo & Parikka’s Media Archaeology; 4 hoofdstukken Ulixes in de vertaling van Henkes & Bindervoet; Boris Vian’s Herfst in Peking (vond ik voor 1 euro); Suspensions of Perception van Jonathan Crary ‘doorgewerkt’ (d.w.z. op zoek naar…, niet heel aandachtig); de helft van An Outcast of the Islands van Joseph Conrad; en Ton Lemaire’s Wandelenderwijs.

Weinig geconcentreerde leestijd. Veel half gelezen, veel voor een kwart, soms een heel boek. Onder andere Silas Marner van George Eliot, Wessex Tales van Thomas Hardy (en stukjes uit verschillende van zijn romans), Robert Kaplan’s geschiedenis van nul, The Nothing that is, en Nothing, A very Short Introduction van Frank Close, het grootste deel van Geert Lovink’s boek over social media, Collapse VII, de nY (en nog wat tijdschriften zoals de DeBug), wat Daniel Defoe, stukjes Philip K. Dick – en de rest herinner ik me nu niet. Oh, ja, wat uit Isabelle Stengers (Cosmopolitics II), en natuurlijk het gewoonlijke gegrasduin…

Ik meld het maar, om het mezelf in de toekomst te herinneren.

But I don’t feel like keeping accounts.

Eindelijk gelezen: Timothy Morton’s tweede boek The Ecological Thought, (en daarvoor het begin van Ecology Without Nature). Dark ecology, niet het groene-let’s-preserve-the-environment-denken, maar een radicaler uitgaan van de verbondenheid van alles met alles. Ik weet niet zeker of ik het in alle opzichten eens ben met Morton, maar zijn filosofisch voorstel brengt ons veel verder dan de traditionele ‘groene’ politiek (in het voorstellen van de wereld, en een toekomst).

Tim Morton – as you might know – blogt en zet lezingen en lessen online: ecologywithoutnature.blogspot.com/

Leesvoer, leesvoer. Nee, ik downloadde public domain-boeken via Amazon – ze sturen je daarvoor zelfs een factuur a 0,00 dollars of euro’s – e-pubs te lezen in je Kindle-reader-for-mac (of in the cloud), te tracken door Amazon. Maar goed, ik probeer weer eens een goede elektronische leesomgeving te vinden (of te maken) voor dat materiaal, maar ben nog altijd niet tevreden (en helemaal niet over de toegang van Amazon tot mijn computer).

Wat zegt het, een overzicht van uitgelezen boeken. De meeste leestijd besteedde ik aan onderzoek, van website naar pdf naar wiki, soms scannend, op zoek, soms artikelen lezend. Maar goed. Deze boeken las ik:

François Villon: Verzamelde gedichten, in de briljante vertaling van Ernst van Altena. Ik had wel eens een paar stukjes Villon gelezen, maar nooit ‘alles’. Misschien kwam het door alle boeken over de vroege jaren tachtig, waardoor ik gevoeliger was voor Villon’s toon en ‘outlook-on-life’? Ze zijn inderdaad scherp – die gedichten. Pfff.

Ik las ook wat Petrarca, uit het Liedboek, vertaling van Peter Verstegen, maar met het Italiaans ernaast. Om iets te begrijpen van het begin van de ‘subjectieve’ lyriek.

En ik las de Penguin Classis Ibn Fadlan and the Land of Darkness. Arab Travellers in the Far North, een bloemlezing met de volledige vertaling van Ibn Fadlan’s reis naar het ‘verre noorden’ (wat toch niet zo heel ver noordelijk is, Ibn Fadlan kwam tot Kazan). Dat is een belangrijke bron voor onze kennis over de Vikingen (ook wat betreft de Vikingen als getatoueerde, groepseks-bedrijvende woestelingen met vreselijke rituelen – dingen die zo goed als nergens in de saga’s voorkomen, en die veel doen denken aan duistere Vikingen uit computergames). (Ibn Fadlan is overigens in zijn tekst zeer objectief en feitelijk). Verder de reis van Abu Hamid al-Andalusi al-Gharnati, en fragmenten van veel, veel andere Arabische schrijvers.

Ah, en ik las eindelijk Graham Harman’s filosofische ‘mythes’ (over onder andere een reuzenrad en een boorplatform) waarmee hij zijn visie op het ‘object’ kracht probeert bij te zetten: Circus Philosophicus.

Vier heb ik ervan achter elkaar gelezen, boeken die de (tegen)cultuur in het Nederland van eind jaren zeventig, begin jaren tachtig in beeld brengen. Ik zit nog te broeden op een langer stuk – hier alleen mini-impressies…, met ongecorrigeerde run-on-sentences.

Martijn Haas schreef de biografie van Dr. Rat, de inmiddels legendarische grondlegger van de Nederlandse graffiti. Gebaseerd op een enorme hoeveelheid interviews, voor zover ik kan overzien een voorbeeld van uitstekende journalistiek, niet alleen een biografie van Dr. Rat, maar ook een tijdsbeeld, de tijd van de vroege punk in Amsterdam. (Zo volstrekt anders dan de afgelopen 20 jaar, bijna onvoorstelbaar anders, vrijer, maar ook benauwender armer en nihilistisch – maar goed, dat zijn precies onderwerpen voor een langer stuk).

Martijn Haas schreef ook de biografie van Bibikov – die ik me vooral herinner van Rabotnik TV. Een opportunistische, nihilistische, ‘vreemde’ en in mijn ogen onaantrekkelijke figuur (maar met aantrekkingskracht). Ook dit boek is gebaseerd op interviews – uitstekend research (voor zover ik kan beoordelen). Fascinerend, maar ook een boek dat me niet echt doet terugverlangen naar de vroege jaren tachtig.

(Voor mij zijn beide boeken ook interessant omdat ze een deel van de Amsterdamse cultuur beschrijven net voor ik zelf in Amsterdam kwam wonen, een cultuur waar ik van een afstandje nog een staartje van meemaakte. Enkele van de geïnterviewden leerde ik veel, veel later kennen).

Ultra van Harold Schellinx is een biografie (ik denk dat dat de juiste term is) van de Ultra-beweging. Ultra was een benaming voor een serie concerten in de Amsterdamse Oktopus, met experimentele bands, tussen no-wave en new wave, met een vleugje synth-pop. (Gek, het waren bands waar ik op de radio naar luisterde – in de VPRO-programma’s – maar ik kan me niet herinneren ooit de term ‘ultra’ te hebben gehoord). Ook dit boek biedt een zeer gedetailleerde inkijk in de vroeg-jaren-tachtig postpunk, en is zeer rijk, maar het boek als geheel – als ik dan toch kritisch moet zijn – hinkt op teveel poten: deels reconstructie van ‘ultra’ (erg goed), deels muziekgeschiedenis (voor mij bekend), en deels autobiografie van Harold Schellinx die zelf een centraal figuur was in ultra (toch net iets minder interessant, hoe goed het ook is opgeschreven – het spijt me…). Maar: zeer gedetailleerd – en ook een (her)ontdekking, een reden om die muziek op te sporen en weer te beluisteren (soms met onverwacht plezier, soms met verwachte milde desinteresse – want gewoon ‘niet zo goed’). Verder sowieso fascinerend om te lezen over de bandjes van mensen die ik nu persoonlijk ken (Gdansk van de broers Van Weelden, Minioon met Joke Brouwer) – en trouwens, het heeft mijn blik op mn eigen bandje ook veranderd… enz. enz.

Tenslotte Leonor Jonker’s No Future Nu, over punk in Nederland van 1977 tot 2012. Meer een historie van de punk en de DIY-houding, in verschillende ‘velden’ – muziek, kraken, tegencultuur, mode, piratentelevisie, tot de internet-wereld (van Hacktic naar xs4all, en van V2 als ‘bezetter’ van de Nijmeegse universiteit (1981) naar V2_ als nieuwe media-instelling). Een boek dat veel te kort (of dun) is voor de hoeveelheid behandelde onderwerpen, maar wel een helder overzicht. (Waarbij je je kunt afvragen of alles wat behandeld wordt iets met ‘punk’ te maken heeft). (Maar ik las het boek te snel, leende het en moest het teruggeven).

Allemaal uitgaves van Lebowski – en verder is er veel aandacht voor deze periode, met een tentoonstelling in het Centraal Museum, verschillende concerten etc. Slim georkestreerde aandacht.