Een heel essay – van bijna romanlengte – over Stalker. Of een persoonlijke reflectie erop (en autobiografie). Stalker: ook mijn favoriete Tarkovski-film. Mooi hoe persoonlijke geschiedenis en filmbeschouwing worden verwoven. (Wat me definitief over de streep trok: dat Dyer niets moet hebben van Tarkovski’s laatste films – die als je het mij vraagt een ideologisch niet te harden conservatief-katholiek boodschap verpakken in pseudomystieke onzin en pretentieuze nep-poëtische beelden (voor zover ik kan oordelen, want ik heb Het Offer en Nostalghia nooit kunnen afkijken).)

Keuvelende uiteenzetting van Earth Systems Science, degelijk wetenschappelijk waar het geologie betreft en wat amateuristisch (of wekt die indruk) op andere gebieden. Hmm. Heel goed bedoeld en veel intrigerends en behartenswaardigs, maar filosofisch wat naïef. Enz. Ja, ik heb t doorgelezen, en ook een en ander overgeslagen.

Waarom heb ik dit boek eigenlijk gelezen? En nog wel in de Nederlandse vertaling – zodat er geen lol aan de Duitse taal bij was. Omdat zoveel mensen ‘m gelezen hebben. Ik las sneller en sneller – het is een boek waar je het ook met de samenvatting kunt doen. Het is een komedie. Misschien hou ik niet van komedies. (Enige sterke punt: dat er ook aardig wat doordeweekse en bekende cultuurkritiek in de mond van Hitler wordt gelegd).

Zeker een prachtig boek. Terecht geprezen. Een ‘doorvoeld boek’, waarin je als lezer volledig wordt opgenomen. Indrukwekkend, met beelden die je niet zomaar kwijtraakt. IJzergieterij, Eerste Wereldoorlog, loopgravenoorlog. Hertmans’ boeken lees ik sinds de jaren tachtig.

En toch… De perfecte stijl is soms wat ouderwets. Dat klopt wel met het verhaal en de thematiek, maar een zweem van sentimentaliteit komt dan sneller op. En een paar keer ontkomt Hertmans niet aan al te opgelegde literaire handigheidjes (herhalingsmotieven, een analogie tussen hier en daar, een opgelegd toeval e.d.). Toch bleef ik daar aan haken… Alsof het toch te gemakkelijk werd gladgemaakt.

Maar al met al toch (toch) indrukwekkend hoe hij de memoires van en zijn herinneringen aan zijn grootvader heeft weten te verwerken tot (gieten in) een roman.

Uitgelezen. Twaalf hoofdstukken – en een slot – over de ontwikkeling van de cartografie. Vanuit twaalf kaarten die ieder een waterscheiding waren in de afbeelding van de wereld en onze verhouding daartoe. Uit 2012, de Nederlandse vertaling (die ik las) is van 2013. Erg goed en verhelderend overzicht – zelfs als je een deel al weet – met veel, heel veel context.

Ik probeer al jaren Jean Paul te lezen. Dat lukt soms, voor een paar pagina’s, soms een kwart boek. Dan haak ik weer af. Jean Paul, favoriet van Arno Schmidt, verwant aan Fielding, Smollett – er zijn allerlei redenen om z’n boeken te lezen. Nieuwe poging tot begrip via de oude (herziene uitgave) biografie (1976) door DDR-schrijver Günter de Bruyn. Dat helpt – een biografie van te overziene omvang, erop gericht lezers voor Jean Paul te winnen. Ik heb nu in ieder geval wat fundamentele zaken op een rijtje.

En dan leen je een boek waarvan je denkt: ik kijk ‘t in, ik lees 1 misschien 2 hoofdstukken – en dan lees je ‘t bijna helemaal. Marita Mathijsen’s Historiezucht, over het ontwaken van historisch besef in de negentiende eeuw. (In Nederland, Duitsland, Engeland, Frankrijk).

Uitgegeven door Vantilt.

Leesgedrag – niet een lijst uitgelezen boeken, zeker geen recensies. Losse notities die enkel proberen vast te houden wat ik deed. Dinsdagavond – ik ben naar de bibliotheek geweest. Leesavond. (Zeldzaam).

Rancière-vertaling, Het esthetische denken. Zo’n beetje helemaal doorgewerkt (plus soms wat moeizaam geschreven maar inzichtelijke uitleiding van Sudeep Dasgupta). Nee, ik zal nooit Rancière-liefhebber worden. Ik begrijp zijn punt, ik begrijp waarom anderen – vooral in de kunst – hem inspirerend vinden. Zelf blijf ik er nogal lauw onder. Dus ook geen zin om hier een betoog te houden over wat en waarom.

A.H.J. Dautzenberg: En dan komen de foto’s. Omdat ik geen tevee kijk, en verder ook nogal matig op de hoogte ben, heb ik het ‘fenomeen’ Dautzenberg gemist. Dit is het eerste boek van ‘m dat ik ‘lees’ (doorwerk, scan, een stuk of wat verhalen lees ik helemaal, andere blader ik door). (Ik heb het boek niet gelezen, maar niet gelezen heb ik het ook niet). Geen zin in meer – en toch weet ik dat ik al zijn andere boeken van de bibliotheek zal lenen en op zn minst deels zal lezen. Type: zweep (die d’r nodig ‘ns overheen moet). Geen psychologie: fijn. Onderwerpen waar ik niks mee heb: minder.

Roland Barthes: The Neutral. Gebladerd. College-aantekeningen. (Nauwelijks te lezen – maar vol interessante hints. Moet bestudeerd worden – maar niet door mij, denk ik).

Philip K. Dick: A Maze of Death. Eerste pagina’s. Zat er wel meteen ‘in’.

Vanmiddag las ik – in de volle zomerse zon – Schmidt’s laatste ‘dialoog’, een gesprek over Spindler (Der Vogelhändler von Imst. Gespräch über Carl Spindler, sowie die Historie im Roman), tussen alter ego van Schmidt, (met naast ‘m een kartonnen doos met t volledig oeuvre van Carl Spindler) een oudere handelaar/zakenman, diens jongere vrouw, met tussen– en tegenwerpsels van 2 ongewassen jongeren/hippies. Op een camping, in de verzengende zon, ca. 1971. Natuurlijk, alleen voer voor wie zich interesseert voor Schmidt’s tegendraadse literatuuropvattingen, en vaak erg grappig. Ik heb een zwak voor die Dialoge en Funk=essays. Heb ze nu allemaal gelezen (ik bedoel die zijn opgenomen in de 2e Bargfelder Kassette – o.k. – Das Zweite Programm maar half (niet zo geslaagd) – en nog eentje over Karl May overgeslagen, en trouwens ook niet allemaal even studieus). Zum Vergnügen.

Neeneenee, niet mijn foto – ik bezit alleen de Studienausgabe (die op de voorgrond).

Z’n langverwachte boek over het ‘moving panorama’. Ik interviewde Huhtamo vorige maand (die tekst komt binnenkort op de Sonic Acts website). Las ook zn boek – wel, zoals dat gaat bij allerlei andere beslommeringen en verplichtingen: doorgewerkt, geracet, maar nog niet werkelijk, echt, hoofdstuk na hoofdstuk, zin voor zin, gelezen, en dus niet in staat om een echte recensie te schrijven. Wel genoeg om te zeggen: een boek om enthousiast van te worden.

Recensie van Jan Baetens & Arnoud van Adrichem: http://www.dereactor.org/home/detail/schateiland_van_het_bewegend_panorama/